HEMOROİD NEDİR ? NE ZAMAN AMELİYAT GEREKLİDİR? AMELİYAT KESİN ÇÖZÜM MÜ ?
Barsaklarımızın son kısmı olan anal kanaldaki damarların şişmesi, kabarması hemoroid olarak adlandırılır.Halk arasında ‘’basur ‘’, ‘’mayasıl’’ olarak bilinir. Hemoroid Yunancada haima (kan) ve rhoos ( akma) sözcüklerinin birleşmesinden meydana gelmiş bir terimdir.Her insanda hemoroid gelişebilir.Çok sık rastladığımız bir hastalıktır.Bir kişinin yaşamı boyunca hemoroid sorunu yaşaması olasılığı %50 üzerindedir.Her yaşta görülebilen bir hastalıktır. Hemoroid hastalığı hem erkeklerde hem de kadınlarda oldukça sık görülür. Bazı hastalarda ailede diğer şahıslarda da hemoroidal hastalık bulunma öyküsü olabilir.Yani genetik yatkınlık söz konusu olabilir.
1.Hemoroidin sebepleri nelerdir?
Hemoroidin en önemli nedeni kabızlıktır.Kabızlık halinde sert, kuru dışkılama nedeniyle fazla ve zorlu ıkınmalar sonucunda gelişmektedir.Katı ve sert olan dışkının makattan geçmesi sırasında bu damarlarda hasar oluşur. Hemoroidin kolaylaştırıcı sebepleri vardır. Bunları şu şekilde sıralayabiliriz;
· Kabızlık, dışkılamak için zorlu ve uzun süreli ıkınmalar
· Posasız gıdalarla (meyve ve sebzenin az tüketildiği) beslenme alışkanlığı
· Aşırı terleme, az su içme : Çok önemlidir.Zira toplum olarak az su içiyoruz.Daha çok çay tüketiyoruz.Çay ise idrar söktürücü özelliğinden dolayı susuzluğa neden olabilmektedir.
· Karın içi basınç artışına yol açan nedenler (gebelik)
· Kötü beslenme; Acılı ve baharatlı gıdaların fazla tüketilmesi
· Dışkılama ihtiyacını ertelemek veya tuvalette uzun süre oturmak (gazete ve kitap okunması v.s)
· Yaşlılık, yatağa bağlı kalmak, hareketsizlik, ağır yük kaldırılması
· Ailesel yatkınlık
· Seyahatler
· Aşırı alkol tüketimi
2.Hemoroidli hastalarda ne gibi sorunlar görülür ?
Genellikle dışkılama sonrasında oluşan damlama veya fışkırma tarzında kanama hemoroidal hastalığın başlıca bulgularıdır. Kanama çoğu zaman hastalarda ciddi telaşa neden olacak boyutlarda olabilir. Kan dışkıya bulaşmaz , dışkılamanın başlangıcında veya sonundadır.Kanama açık kırmızı renktedir.Hastalar; anüsten dışarı çıkan hemoroidleri küçük memeler şeklinde hissedebilirler. Makatta ağrı, kaşıntı, sümüksü akıntı görülebilir.Ancak dışkılama sırasında ağrı ve kanamalar daha çok makattaki çatlaklara (fissür) bağlıdır.Doktorun hastalarda gözle yaptığı muayene ile bu çatlaklar kolayca tanınır.
3.Hemoroidlerin sınıflandırılması ve derecelendirilmesi nasıl yapılır ? Bunun önemi nedir ?
Hemoroidler iç ve dış hemoroid olmak üzere 2 ‘ye ayrılır. İç hemoroid anal kanal içindedir ve ileri derecede olduğunda ya da fazla ıkınma sonrasında dışarıya sarkar. Dış hemoroidler ise anal bölgede deri renginde, yastık şeklinde şişliklerdir.Bazen yumak tarzında anüsü çepeçevre sarar. Dış hemoroid içinde kan göllenmesi sonucu pıhtılaşma meydana gelebilir. Tıpta tromboze hemoroid olarak adlandırılır.Siyah zeytin görünümdedir.Sıklıkla çok ağrılı bir durumdur ve çoğu kez acil ameliyat gerekir.
Hemoroidler büyüklüğüne göre 4 derecede sınıflandırılır. 1. derecede hemoroidal doku büyümüştür. Özellikle sert dışkı sonrasında kanama görülür, fakat dışarıya sarkma yoktur.Ikınınca makat dışına sarkan ve kendiliğinden içeri giren hemoroidler 2. derece hemoroiddir. Dışarı sarkan ve parmakla içeri itilen 3. derece hemoroid ve parmakla itilmesine rağmen içeriye girmeyen hemoroid; 4. derece hemoroiddir.Hemoroid tedavisinde bu derecelendirme bize yol gösterici olur.
4.Hemoroid hastalığı bulaşıcı bir hastalık mıdır?
Kesinlikle bulaşıcı değildir.Başkasına bulaşma riski yoktur.
5. Hemoroid hastalığı kadınlarda erkeklere göre daha sık görülmektedir. Doğru mu? 6. Hemoroid hastalığının tanısı nasıl konur? 6. Hemoroid hastalığı tehlikeli midir? 8.Hemoroid tedavi edilebilir mi ? Ağrı ve kaşıntının giderilmesinde kortizon ve lokal anestezik içeren merhemler ve suppozituarlar (fitiller) yararlı olur.Bugün eczanelerde hemoroid tedavisinde kullanılan birçok merhem ve fitil bulunmaktadır. Topikal merhem ve fitillerin kullanımı ; anüs bölgesinin temiz tutulması, yeterli egzersiz yapılması ve dışkının yumuşak kalmasını sağlayabilecek çeşitli önlemlerin alınmasını içeren komple bir tedavi programının sadece bir parçası olabilir. Hemoroidal damarlardaki tonüsü artırarak hemoroidlerin küçülmesine ve ağrının azalmasına yardımcı olabilecek ağız yoluyla alınan ilaçlar kullanıyoruz.Bu ilaçlar ile hem hemoroid küçülüyor hem de kanama kontrol altına alınmaktadır. Günde 1-2 kez antiseptik ilave edilmiş sıcak suda 5-10 dakika oturmak kısmi rahatlama sağlayabilir. 9.Kabızlık için hastalarımıza nasıl bir diyet veya öneriler sunabiliriz ? · Yemekler iyi çiğnenmeli, yavaş yenmeli · Öğünlerin zamanında ve düzenli olmasına özen gösterilmeli · Sabah aç karnına ılık su içmeli · Kahvaltı sonrası tuvalet gereksinimi için zaman ayırmalı · Tüm öğünlerde lifli gıdalar alınmalı · Bol miktarda su içilmeli (günde 10-12 su bardağı) · İşlem görmemiş kepek,tahıl ürünleri,taze sebze ve meyveler tüketilmeli · Düzenli egzersiz yapılmalı ve mümkünse spor yapılmalı, günde ortalama 45 dakika tempolu yürüyüş çok yararlı · Erik,incir,kayısı gibi kurutulmuş meyveler ile bu meyvelerin tazelerinin de tüketilmesi artırılmalı · Meyve suyu yerine meyvelerin kendisi tercih edilmeli · Kabuklu yenebilen sebze ve meyveler kabukları ile birlikte tüketilmeli
SON SÖZ: Hemoroid tedavisinde temel prensip kabızlığın giderilmesidir.
|